مختومقلی فراغی شاعر و عارف نامی و بلند آوازه ترکمن که به فردوسی این قوم نیز مشهور است با خلق شعرهای بیبدیل خویش با مضامین اجتماعی، سیاسی، دینی و عرفانی، کمک شایانی به احیای زبان و ادبیات ترکمنها نمود و گنجینهای پایانناپذیر از فرهنگ غنی این قوم به یادگار گذاشت. از سرودههای مختومقلی حدود ۱۰ هزار بیت به دست ما رسیده که نمونه کاملی از لهجه خالص ترکمنی است و در واقع کاری که مختومقلی در زبان ترکمنی انجام داد، شباهت به کار دانته در زبان ایتالیایی و فردوسی در زبان فارسی دارد.
از مفاهیم بلند دیگری که در اشعار مختومقلی موج میزند، توجه به فضیلتهای اخلاقی، نوع دوستی، غمخواری و حکمت عملی است که آثار این شاعر و عارف نامی را به گنجینهای از سجایای اخلاقی مبدل ساخته است. مختومقلی در زمینههای گوناگون سخن منظوم طبع آزموده و گلزاری معنوی از خود به یادگار نهاده که حاوی، قصاید و غزلیاتی شورانگیز است، این شاعر و عارف نامی ترکمن با شناخت اوضاع زمانی خود و الهام از فرهنگ و مدنیتی که به آن تعلق داشت با زبان زیبای شعر مسائل، مشکلات و موضوعات اجتماعی زمان خویش را بیان میکرد و همین اشعار مردمی عامل ماندگاری و جاودانگیاش در اذهان عمومی بوده است.